Γιατί δεν τρώω πια χταπόδια

Γύρω από το στόμα του χταποδιού ξεκινούν οχτώ βραχίονες (πλοκάμια) που περιβάλλονται από μια μεμβράνη. Οι βραχίονες, τα πλοκάμια του, είναι κυκλικής διατομής, χοντρά στην αρχή και λεπτά σαν κλωστή στο τέλος τους για να μπορούν να διεισδύουν σε οποιοδήποτε σχεδόν άνοιγμα. Τα πλοκάμια του αυτά είναι υπεύθυνα για σχεδόν όλες τις λειτουργίες και κινήσεις του και φέρουν καθ’ όλο το μήκος τους δύο σειρές μυζητήρες (βεντούζες) για να προσκολλούνται και να παγιδεύουν τη τροφή τους ή να το βοηθούν στις μετακινήσεις του και σε πολλές άλλες δραστηριότητες.

Κάθε πλοκάμι έχει 240 βεντούζες διαφόρων μεγεθών και κάθε πλοκάμι, σε ένα πλήρως ανεπτυγμένο χταπόδι, έχει δύναμη έλξης και συγκράτησης περίπου 20πλάσιου βάρους από το βάρους του. Η δύναμη έλξης ή προσκόλλησης κάθε βεντούζας ελέγχεται πλήρως από το χταπόδι και τα πλοκάμια λειτουργούν σαν πόδια, σαν χέρια και σαν εργαλεία. Πιάνουν, τυλίγουν, σφίγγουν, τραβάνε, ανοίγουν, κολλάνε κλπ εκτελώντας ότι εντολή τους δώσει ο εγκέφαλος.

Κάθε ζευγάρι πλοκαμιών χρησιμοποιείται για συγκεκριμένες εργασίες και πιο συγκεκριμένα τα δυο πλοκάμια που βρίσκονται εκατέρωθεν του άξονα των ματιών λέγονται «ραχιαία», είναι εξερευνητικά και υπεύθυνα για να αρπάζουν. Τα δύο επόμενα είναι τα «πλευρικά» που είναι κατάλληλα για να μαζεύουν πέτρες και όστρακα και τέλος τα υπόλοιπα 4 τα «κοιλιακά» χρησιμοποιούνται για το γάντζωμα του και μετακίνηση. Όλα τα πλοκάμια μπορούν να κάνουν τα πάντα και κάθε πλοκάμι μπορεί να κάνει και κάτι διαφορετικό. Μπορεί δηλαδή να λειτουργήσουν ανεξάρτητα. Ανεξάρτητα επίσης μπορούν να λειτουργήσουν και οι βεντούζες του. Έτσι το ένα πλοκάμι μπορεί να αρπάζει ένα καβούρι, ενώ ένα άλλο να αποκρούει κάποιο αντικείμενο που θεωρεί επικίνδυνο.

Όλα τα πλοκάμια του χταποδιού μπορούν να επιμηκύνονται και όταν μακραίνουν η διάμετρός τους μικραίνει. Πειράματα έδειξαν ότι ένα χταπόδι μέσου μεγέθους που ζυγίζει δύο με τρία κιλά μπορεί να μακραίνει τα πλοκάμια του κατά 10-12 εκατοστά. Τέλος οι βεντούζες των πλοκαμιών, ιδιαίτερα το μυζητικό επιθήλιο, περιέχει κύτταρα αφής και για να μπορεί το χταπόδι να αντιλαμβάνεται και να έχει γεύση από ότι αγγίζει. Τα χταπόδια σημειωτέον έχουν εξαιρετική αίσθηση και της αφής και της γεύσης ενώ αντιθέτως η ακοή τους είναι περιορισμένη.

Τα πλευρικά πλοκάμια του χταποδιού είναι μακρύτερα από τα αντίστοιχα κοιλιακά, τα ραχιαία είναι πιο κοντά ενώ στα αρσενικά το τρίτο δεξιά πλοκάμι τους διαφοροποιείται από πολύ μικρή ηλικία (όταν φτάσουν σε βάρος τα 70 γραμμάρια) σε όργανο μεταφοράς και εισαγωγής σπερματικού υλικού. Η απόληξή του μοιάζει με κουτάλι, λέγεται εκτοκοτύλη και περικλείει μικροσκοπικές κύστες σπέρματος, τις σπερματοφόρες. Στα ενήλικα χταπόδια το πλοκάμι αυτό είναι περίπου το 75% του αντίστοιχου απέναντι (του αριστερού).

Σε ενα υγιή πληθυσμό χταποδιών μπορούμε να υποθέσουμε οτι ο λόγος αρσενικών με θηλυκά είναι προσεγγιστικά 50/50. Ετσι, όπως καταλαβαίνετε, κάθε φορά που παραγγελνουμε χταπόδι, και εαν δεν έχουμε κάποιο λόγο να υποθέσουμε οτι ο ταβερνιάρης κάνει συγκεκριμένη επιλογή, έχουμε 1 / 2 * 8 = 0.0625 η αλλιώς 6.25% πιθανότητα να φάμε την πούτσα του χταποδιού.

Η πιθανότητα αυτή δεν είναι καθόλου μικρή, και γι’αυτό το λόγο αποφάσισα να σταματήσω να τρώω χταπόδια.

---